सध्या ही कंपनी ओला इलेक्ट्रिक स्कूटरही बनवत आहे. हे दोन प्रकारांमध्ये देखील उपलब्ध आहे. त्याच वेळी, ओलाची ही इलेक्ट्रिक कार देखील येत्या काही वर्षांत लॉन्च होणार आहे आणि त्यासाठी 2024 वर्षाचा विचार केला जात आहे.

आज आपण लक्ष्मणराव काशिनाथ यांच्याबद्दल बोलणार आहोत ज्यांनी किर्लोस्कर ग्रुपची स्थापना करून समाजाला नवी दिशा दिली. यशासाठी विचार आणि धाडस खूप महत्त्वाचे असते हेही त्याच्या कथेतून दिसून येते. यासाठी पैसा आणि कौटुंबिक परिस्थिती काही फरक पडत नाही.

एकेकाळी केवळ 45 रुपये पगारावर काम करणाऱ्या या शिक्षकाने 10 हजार कोटींचा व्यवसाय केला आहे. लक्ष्मणराव काशिनाथ किर्लोस्कर यांनी केले आहे. एकदा किर्लोस्कर म्हणाले होते की पुढे जाण्यासाठी विचार मोठा असला पाहिजे, खिशातून नाही.

सुरवातीपासून वाचावेसे वाटले नाही

लक्ष्मणराव किर्लोस्कर यांचा जन्म २० जून १८६९ रोजी महाराष्ट्रातील गुरलाहुसूर या छोट्याशा गावात झाला. किर्लोस्करांना लहानपणापासून वाचनाची अजिबात आवड नव्हती. त्यांनी मुंबईतील जेजे म्हणून काम केले. स्कूल ऑफ आर्टमध्ये मेकॅनिकल ड्रॉइंग शिकलो. त्यानंतर ते मुंबईतील व्हिक्टोरिया ज्युबिली टेक्निकल इन्स्टिट्यूटमध्ये शिक्षक झाले.

1888 मध्ये त्यांनी त्यांचे भाऊ रामुआण्णा यांच्यासोबत ‘किर्लोस्कर ब्रदर्स’ नावाचे सायकलचे दुकान उघडले. लवकरच त्याने नोकरी सोडली. मग त्यांनी चारा कापण्याचे यंत्र आणि लोखंडी नांगर बनवण्याचा छोटा कारखानाही सुरू केला. अनेक अडचणींनंतर त्यांनी औंधच्या राजाकडून कर्ज घेऊन 32 एकर नापीक जमीन विकत घेतली.

पहिला लोखंडी नांगर विकायला 2 वर्षे लागली

तेथे कारखाना सुरू झाल्याने जमिनीचे स्वरूप पूर्णपणे बदलले. किर्लोस्करांना त्यांचा पहिला लोखंडी नांगर विकायला दोन वर्षे लागली. पण लक्ष्मणराव किर्लोस्करांनी अजिबात हार मानली नाही. किर्लोस्करांनी जी कंपनी तयार केली आहे ती आज 2.5 अब्ज डॉलर्सची मोठी कंपनी बनली आहे.

आज कंपनीचे एकूण उत्पन्न $2.5 बिलियन पेक्षा जास्त आहे

१८८८ साली सुरू झालेल्या किर्लोस्कर समूहाचे नाव किर्लोस्कर ब्रदर्स लिमिटेड असे होते. लक्ष्मणराव किर्लोस्कर यांच्या नेतृत्वाखाली या कंपनीला ऐतिहासिक यश मिळाले. आज किर्लोस्कर समूह अभियांत्रिकी आणि वाल्व, पंप, इंजिन आणि कॉम्प्रेसरच्या निर्मितीमध्ये गुंतलेला आहे. सध्या कंपनीत सुमारे २८ हजार कर्मचारी कार्यरत आहेत. कंपनीचे एकूण उत्पन्न $2.50 बिलियन पेक्षा जास्त आहे.

असा होता स्पाइसजेटचा इतिहास

स्पाइसजेट कंपनीचा इतिहास 1984 पासून सुरू झाला. भारतीय उद्योगपती एसके मोदी यांनी त्याच वर्षी देशात खासगी एअर टॅक्सी सुरू केली. त्यानंतर 1993 मध्ये त्याचे नाव बदलून एमजी एक्सप्रेस करण्यात आले. त्यानंतर त्यांनी जर्मन कंपनी लुफ्थान्सासोबत आणखी तंत्रे शेअर केली. यानंतर त्यांनी या दोन कंपन्यांचे एकत्रीकरण करून कंपनीचे नाव मोदीलुफ्ट ठेवले.

स्पाइसजेटची सुरुवात कशी झाली

त्यानंतर 2004 मध्ये अजय सिंग यांनी त्यांची कंपनी विकत घेतली आणि तिचे नाव बदलून स्पाइसजेट केले. अजय सिंग यांनी स्पाइसजेटच्या तिकिटाची किंमतही खूपच कमी ठेवली कारण सामान्य माणसाला जहाजात चढणे सोपे नव्हते. त्यावेळी तिकीट खूप महाग होते. त्यानंतर स्पाइसजेटचा व्यवसाय खूप वेगाने वाढू लागला.

सर्वात मोठी गुंतवणूक 2010 मध्ये झाली

स्पाइसजेट जुलै 2008 पर्यंत मार्केट शेअरच्या बाबतीत तिसरी सर्वात कमी किमतीची कंपनी बनली होती, त्यानंतर 2010 मध्ये कंपनीमध्ये सर्वात मोठी गुंतवणूक आली. कलानिधी मारन यांनी त्याच वर्षी सन ग्रुपच्या माध्यमातून 37.7 टक्के हिस्सा खरेदी केला होता. त्यामुळे कंपनीला नवीन विमान खरेदीसाठी पैसेही मिळाले.

कंपनीमध्ये मोठी हिस्सेदारी असलेली व्यक्ती नेहमीच कंपनीची मालक असते. कंपनीचे सर्व मोठे निर्णय तो घेतो. अजय सिंग 2004 पासून आतापर्यंत कंपनी हाताळत आहेत. अजय सिंग हा असा व्यक्ती आहे ज्याने स्पाइसजेटची सुरुवात केली आणि आतापर्यंत ते कंपनी हाताळत आहेत.

1980 पर्यंत, बजाज कंपनी सर्वात मोठी स्कूटर उत्पादक बनली होती. राहुल बजाज हे 49 वर्षे बजाज समूहाचे अध्यक्ष होते. आपल्या ४९ वर्षांच्या कारकिर्दीत त्यांनी बजाज समूहाला एक नवी उंची आणि नवा आयाम दिला. आज आम्ही तुम्हाला राहुल बजाजची यशोगाथा सांगणार आहोत.

राहुल बजाज चरित्र

राहुल बजाज यांचा जन्म 10 जून 1938 रोजी कलकत्ता येथे झाला. दिल्ली विद्यापीठाच्या सेंट स्टीफन कॉलेजमध्ये त्यांनी उच्च शिक्षण घेतले. याच कॉलेजमधून राहुल बजाज यांनी १९५८ मध्ये अर्थशास्त्र विषयात ऑनर्स पदवी मिळवली. त्यानंतर त्यांनी मुंबई विद्यापीठातून कायद्याची पदवी घेतली. त्यानंतर या दोन्ही पदवीनंतर राहुल बजाजने हार्वर्ड बिझनेस स्कूलमधून एमबीए पूर्ण केले.

बजाज ग्रुपची सुरुवात अशी झाली

बजाज ग्रुपची सुरुवात जमुना लाल बजाज यांनी 1926 मध्ये केली होती. जमुना लाल बजाज हे राहुल बजाज यांचे आजोबा होते. बजाज यांच्या पहिल्या कंपनीने व्यावसायिक विभागात काम सुरू केले. त्यांनी आपल्या मेहनतीने आणि समर्पणाने बजाजला 72 दशलक्ष ते 46.16 अब्ज कंपनी बनवले.

बजाज स्कूटर 1972 मध्ये लाँच झाली

1964 मध्ये राहुल बजाज ऑटोमध्ये रुजू झाले. 1968 पर्यंत ते बजाज कंपनीचे सीईओ राहिले. बजाज कंपनीने 1972 मध्ये बजाज स्कूटर लाँच केली. ही स्कूटर लॉन्च होताच लोकांना ती खूप आवडली आणि या स्कूटरची विक्री वेगाने सुरू झाली. या स्कूटरचे बुकिंग इतके होते की, स्लिपमध्ये असे लिहिले होते की, वाहनाचे बुकिंग 6-6 वर्षांपासून आहे.

कंपनीची उलाढाल 10 हजार कोटींहून अधिक आहे

सन 1965 मध्ये बजाज कंपनीची उलाढाल 3 कोटींवर पोहोचली होती आणि 2008 मध्ये या कंपनीची उलाढाल 10 हजार कोटींहून अधिक होती. राहुल बजाज यांच्या मेहनतीमुळे हे सर्व शक्य झाले आहे.

दिल्ली स्कूल ऑफ इकॉनॉमिक्समधून सुवर्णपदक मिळवल्यानंतर ग्रँडलेज बँकेने निवडलेल्या ताज्या ५० जणांपैकी मनीषा गिरोत्रा ​​ही एक होती. त्यांच्याबद्दल सर्वात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे त्यांना गुंतवणूक बँकिंग विभागात सामील करण्यात आले. मनीषाच्या नोकरीच्या काळात पहिले काम होते कंपन्यांच्या शेअर्सचे स्टेटमेंट देणे.

त्याच वेळी मनीषा पिझ्झा डिलिव्हरी गर्ल म्हणून दुसरी नोकरी करू लागली. सुरुवातीला त्यांना या कामात रस नव्हता पण नंतर त्यांना हे काम आवडू लागले. आणखी काही वर्षे ग्रिंडलेज बँकेत काम केल्यानंतर ती युनियन बँक ऑफ स्वित्झर्लंडमध्ये रुजू झाली. तिथे तिने तिच्या आयुष्यातील सर्वात महत्वाची 13 वर्षे घालवली आणि ती कंपनी सोडली तेव्हा ती कंपनीची सीईओ होती.

वयाच्या ३३ व्या वर्षी सीईओ बनले
मनीषा गिरोत्रा ​​यांनी कंपनीच्या बोर्डरूमसाठी महिला योग्य नसल्याच्या मताचे पूर्णपणे खंडन केले आहे. त्याचवेळी ते म्हणतात की स्त्रिया पुरुषांशी अधिक संवेदनशील पद्धतीने बोलून कोणतीही बाब अगदी सहज सोडवतात आणि महिला कंपनीशी प्रामाणिक असतात. मनीषा गिरोत्रा ​​सांगतात की महिला म्हणून तुम्ही एक निष्ठावान कर्मचारी निवडता कारण कंपनी आणि नोकरी महिलांच्या जीवनाचा भाग बनतात.

शून्यापासून सुरुवात केली
जेव्हा मनीषा गिरोत्रा ​​न्यूयॉर्क स्थित कंपनी मोएलिसशी संबंधित होती, तेव्हा तिने पुन्हा एकदा शून्यापासून सुरुवात केली. त्यांनी मोएलिस इंडियाची स्थापना केली आणि या संघटनेच्या भारत युनिटचे नेतृत्वही केले. जेव्हा तिने हे केले तेव्हा तो आर्थिक बाजाराचा सर्वात वाईट टप्पा होता आणि अशा परिस्थितीत मनीषासाठी 15,000 कर्मचारी असलेली कंपनी चालवणे सोपे नव्हते.

त्या काळात बँकांना अनेक अडचणींचा सामना करावा लागला. पण हीच वेळ होती जेव्हा मोएलिसने आपल्या समर्पण आणि कौशल्याच्या बळावर भारतातील पहिल्या दहा M&A कंपन्यांमध्ये आपले स्थान मिळवले.

महिलांच्या भूमिकेत लक्षणीय वाढ
मनीषा गिरोत्रा ​​आज कामाच्या ठिकाणी महिलांच्या स्थितीबद्दल सांगतात, “सध्या, नवीन क्षेत्रे महिलांनुसार प्रोग्राम केली जातात. आयटी असो, पत्रकारिता असो की बँकिंग क्षेत्र, सर्वत्र महिला आपला झेंडा फडकावत आहेत.

आज एक स्वतंत्र संचालक म्हणून मनीषा गिरोत्रा ​​यांना भारती एअरटेलने आफ्रिकन टॉवर्स आणि अल्ट्राटेक सिमेंटने जेपी असोसिएट्सचे अधिग्रहण यासारख्या काही मोठ्या विलीनीकरण आणि कंपन्यांच्या खरेदीचे श्रेय दिले आहे.

कैवल्य वोहरा यांनी यावर्षी प्रथमच IIFL वेल्थ हुरून 2022 च्या भारतातील सर्वात श्रीमंत व्यक्तींच्या यादीत स्थान मिळवले आहे. वोहरा व्यतिरिक्त, फिजिक्सवालाचे सह-संस्थापक अलख पांडे यांच्यासह इतर अनेक स्टार्ट-अप संस्थापक देखील प्रथमच या यादीत सामील झाले आहेत.

वयाच्या 19 व्या वर्षी वोहरा देशातील सर्वात श्रीमंत तरुण बनले

वयाच्या अवघ्या 19 व्या वर्षी वोहरा देशातील सर्वात श्रीमंत तरुण भारतीय बनले आहेत. यासोबतच ते देशातील पहिले किशोरवयीन आहेत, ज्यांच्याकडे 1,000 कोटींहून अधिक संपत्ती आहे. 2020 मध्ये कैवल्य वोहरा यांनी आदित पालीचा यांच्यासोबत झेप्टोची स्थापना केली.

गेल्या एका वर्षात त्याचे मूल्यांकन 50 टक्क्यांहून अधिक वाढले आहे. याचा थेट फायदा कैवल्य वोहरा यांना झाला आहे. त्याचबरोबर वोहरा व्यतिरिक्त २० वर्षीय आदिती पालीचा हिनेही या यादीत स्थान मिळवले आहे. अहवालात असेही म्हटले आहे की 10 वर्षांपूर्वी ‘श्रीमंतांच्या यादी’मध्ये देशातील सर्वात तरुण श्रीमंत 37 वर्षांचा होता.

अलख पांडेनेही या यादीत आपले स्थान निर्माण केले आहे.

युनिकॉर्न फिजिक्सवाला कंपनीचे सह-संस्थापक अलख पांडे आणि प्रतीक महेश्वरी या दोघांनीही या यादीत प्रथमच स्थान मिळवले आहे. वृत्तानुसार, पांडे आणि माहेश्वरी या दोघांकडे जवळपास 4,000 कोटी रुपयांची वैयक्तिक संपत्ती आहे. आणि सर्वात श्रीमंत 1,103 लोकांच्या यादीत तो 399 व्या क्रमांकावर आहे. फिजिक्सवाला ही एक एडटेक कंपनी आहे जी अलख आणि माहेश्वरी यांनी कोरोना महामारीच्या काळात स्थापन केली होती. कंपनीने जून महिन्यात प्रथमच $100 दशलक्ष निधीची फेरी पूर्ण केली आणि या काळात तिचे मूल्यांकन $1.1 बिलियन इतके होते.

2021 च्या तुलनेत यादी बनवणाऱ्यांच्या संख्येत 62 टक्क्यांनी वाढ झाली आहे

IIFL वेल्थ हुरुन इंडिया रिच लिस्ट 2022 ने नोंदवले आहे की 2022 मध्ये प्रथमच 1,000 कोटी रुपये किंवा त्याहून अधिक वैयक्तिक संपत्ती असलेल्या भारतीयांची संख्या 1,100 पेक्षा जास्त झाली आहे. ही संख्या 2021 च्या तुलनेत यावर्षी 96 अधिक आहे. गेल्या पाच वर्षांत ही संख्या ६२ टक्क्यांनी वाढली आहे.

फाल्गुनी नायरने किरण मुझुमदार-शॉला मागे टाकले

न्याकाच्या फाल्गुनी नायर आणि वेदांत फॅशनचे रवी मोदी यांनीही या यादीत प्रथमच स्थान मिळवले. ज्यांच्या कंपन्यांची नुकतीच शेअर बाजारात नोंद झाली. फाल्गुनी नायरने बायोकॉनच्या किरण मुझुमदार-शॉ यांना मागे टाकून सर्वात श्रीमंत सेल्फमेड महिला म्हणून या यादीत स्थान मिळवले आहे.

गौतम अदानी 10.94 लाख कोटी रुपयांच्या संपत्तीसह अव्वल स्थानावर आहेत

अदानी समूहाचे अध्यक्ष गौतम अदानी यांनी भारतातील सर्वात श्रीमंत व्यक्तींच्या IIFL वेल्थ हुरून 2022 च्या यादीत अव्वल स्थान पटकावले आहे. त्याचबरोबर या यादीत दुसऱ्या क्रमांकावर मुकेश अंबानी रिलायन्स इंडस्ट्रीजचे चेअरमन आहेत आणि गौतम अदानी 10.94 लाख कोटी रुपयांच्या संपत्तीसह भारतातील सर्वात श्रीमंत व्यक्ती बनले आहेत.